Crna Gora je u junu prošle godine otvorila pregovaračko poglavlje 17 – ekonomska i monetarna unija, nakon čega je dobila pet mjerila koja mora da ispuni. Posljednja obaveza u dijelu glasi da se Crna Gora saglasila sa rješenjem koje je izradila EU u pogledu načina primjene okvira EU za usvajanje eura.

Kilibarda je kazala da su u novembru prošle godine predstavnici EK naveli da je posljednje mjerilo „neuobičajeno zbog specifične situacije sa Crnom Gorom koja je prva zemlja koja je usvojila euro prije pristupanja EU i ispunjenja kriterijuma konvergencije“.

Evropska komisija u svojim izvještajima navodi da je Crna Gora jednostrano uvela euro 2002. godine. To je urađeno uz prećutnu saglasnost evropskih zvaničnika.

Prema evropskim pravilima, da bi jedna zemlja mogla da koristi euro kao svoju valutu, mora da bude članica EU i da poštuje ključne kriterijume iz Mstrihtskog ugovora koji podrazumijevaju budžetski deficit od tri odsto i javni dug do 60 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP).

Deficit i javni dug Crne Gore nijesu u zakonskim okvirima. Prema podacima Državne revizorske institucije (DRI), gotovinski deficit na kraju prošle godine iznosio je 3,78 odsto, a javni dug 70,09 odsto BDP-a.

„To mjerilo predstavlja izazov EU u iznalaženju rješenja i ono je ostavljeno za naredni period. Ono što smatramo bitnim je da je jasna opredijeljenost EU i Crne Gore po pitanju korišćenja eura kao zakonskog sredstva plaćanja u Crnoj Gori. U svim dokumentima Evrospke komisije koji se odnose na Poglavlje 17 ističe se specifičnost Crne Gore po pitanju korišćenja eura i naglašava da se ono u potpunosti razlikuje od članstva u eurozoni“, rekla je Kilibarda.

Ona je dodala da se u svim dokumentima navodi i da Crna Gora želi da zadrži euro kao zakonsko sredstvo plaćanja, ali i da razumije da pristupanje EU ne podrazumijeva i pristupanje eurozoni i eurosistemu.

Vijesti/Mina