Elizabeta Druga: Britanski monarh sa najdužom vladavinom; 1972. posjetila Titograd

Elizabeta Druga: Britanski monarh sa najdužom vladavinom; 1972. posjetila Titograd

Britanska kraljica Elizabeta Druga (Elizabeth) koja je večeras preminula sa 96 godina u zamku u Škotskoj ostaće upamćena kao jedan od monarha koji je najduže bio na tronu, više od 70 godine.

Elizabeta je rođena 21. aprila 1926. u Londonu i bila je kraljica Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Sjeverne Irske i 14 drugih suverenih država, poznatih kao kraljevstvo Komonvelta, podsjeća Beta.

Postala je kraljica sa 25 godina posle smrti oca, Džordža VI (George) 6. februara 1952. godine. Njeno krunisanje, 2. juna 1953. godine, prvo je krunisanje emitovano na televiziji.

Tada je bila suveren sedam nezavisnih država Komonvelta: Južne Afrike, Australije, Kanade, Šri Lanke, Novog Zelanda, Pakistana i Ujedinjenog Kraljevstva. Izmedju 1956. i 2021. broj njenih kraljevina se smanjuje, kako teritorije dobijaju nezavisnost, a neke kraljevine postaju republike.

Pored pomenutih Australije, Kanade, Novog Zelanda i Ujedinjenog Kraljevstva, Elizabeta II je kraljica Antigve i Barbude, Bahama, Belizea, Grenade, Jamajke, Papue Nove Gvineje, Sent Kitsa i Nevisa, Svetog Vinsenta i Grenadina, Svete Lucije, Solomonskih i ostrva Tuvalu.

Tokom duge vladavine u kojoj je su se smjenjivali različiti britanski premijeri, medju kojima Vinston Čerčil (Winston Churchill), Margaret Tačer (Tatcher), Toni Bler (Tony Blair) i Boris Džonson (Johnson) koji je zemlju izveo iz članstva u Evropskoj uniji, obavila je mnoge istorijske posjete i nadgledala nekoliko ustavnih promjena u svojim kraljevstvima.

Kraljica je imala i teške porodične situacije, kao što su razvodi troje od četvoro njene dece 1992. godine, koju je ona opisala kao "annus horribilis" (grozna godina), potom je 1997. godine poginula njena bivša snaha, princeza Dajana (Diana), nekada udata za najstarijeg sina, prestolonaslednika princa Čarlsa (Charles).

Pored Čarlsa, Elizabeta ima dva sina Edvarda (Edward) i Endrua (Andrew), i ćerku En (Anne).

Elizabeta je 2021. godine postala udovica pošto je preminuo princ Filip (Philip) sa kojim je bila u braku više od sedam decenija. Kraljica je povremeno morala da se nosi sa žestokim kritikama iz štampe na račun kraljevske porodice, ali su podrška monarhiji i njena lična popularnost i dalje ostali visoki medju britanskim stanovništvom.

Kraljica je ove godine sa 96 godina postala prvi monarh u istoriji Ujedinjenog Kraljevstva koji je proslavio svoj platinasti jubilej, koji obilježava 70. godišnjicu njenog stupanja na prijesto.

Ona je na drugom mjestu medju monarsima moderne ere koji su imali najdužu vladavinu, posle francuska kralja Luja 14. (Louis), koji je vladao 72 godine.

Kako su ranije prenijeli mediji, neki stručnjaci smatraju da će era posle Elizabete biti "složenija sa Čarlsom", izmedju ostalog zbog manje popularnosti koju on uživa, jer su Britanci naklonjeniji njegovom najstarijem sinu, princu Vilijamu (William) i njegovoj supruzi Kejt (Kate).

Lično bogatstvo veće od pola milijarde dolara

Elizabet je bila pokrovitelj više od 600 dobrotvornih organizacija. Lično bogatstvo kraljice procijenjeno je 2018. godine na 520 miliona dolara, prenosi N1.

Tokom ove godine kraljica Elizabeta II proslavila je 70 godina vladavine kao najdugovečnija britanska vladarka. Kraljica je nadmašila svoju pra-prabaku, kraljicu Viktoriju, da bi postala najdugovječniji britanski monarh 21. decembra 2007. Duže od nje vladao je samo francuski kralj Luj 14 i kralj Svazilenda Sobuza II.

1972. posjetila Titograd

Kraljica je sa svojim suprugom Filipom, vojvodom od Edinburga i kćerkom, princezom Anom svojevremeno boravila i u Crnoj Gori. Oni su doputovali u oktobru 1972. na aerodrom u Golubovcima specijalnim avionom.

"Poslije kraće posjete Dubrovniku, britanski kraljevski par je doputovao u Titograd. Goste na titogradskom aerodromu je dočekao Vidoje Žarković, predsjednik Skupštine Crne Gore" objavila je „Pobjeda“ u broju od 22. oktobra 1972. godine, podsjeća Rtcg.

Predsjednik Skupštine Crne Gore Vidoje Žarković sa suprugom priredio je u vili „Gorica“ prijem u čast britanskog kraljevskog para, na kome su razmijenjene zdravice. Tom prilikom kraljici Elizabeti, princu Filipu i princezi Ani predati su prigodni pokloni.
Vidoje Žarković je, između ostalog, rekao u svojoj zdravici:

"Crnogorski narod je morao da vjekovima skoro neprestano vodi borbu protiv mnogih zavojevača, za svoju egzistenciju i slobodu. Mi posebno cijenimo to što smo u sudbonosnim trenucima naše novije istorije imali saveznika i prijatelja u hrabrom narodu Ujedinjenog kraljevstva. Iskreno se radujemo dobrim i prijateljskim odnosima između SFRJ i Ujedinjenog kraljevstva i kao jedna od jugoslovenskih republika nastojimo da damo doprinos razvijanju tih odnosa. Ubijeđeni smo da je to u obostranom interesu i u interesu mira u svijetu, a mi koji smo tako dugo morali da se borimo za slobodu, znamo da cijenimo vrijednost prijateljstva, mira i slobode svakog naroda.

Crnogorski narod je masovnim učešćem u narodnooslobodilačkoj borbi svoje ideale ostvarivao u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, čvrstoj zajednici ravnopravnih i zbratimljenih jugoslovenskih naroda i narodnosti. Zahvaljujući vlastitim naporima i nesebičnoj pomoći jugoslovenske zajednice, on je postigao veoma mnogo u privrednom, kulturnom i socijalnom preporodu svoje republike. Bilo bi nam posebno drago da smo imali mogućnosti da Vas upoznamo bar s dijelom tih rezultata i izuzetnih prirodnih ljepota Crne Gore. Sa zadovoljstvom se nadamo da ćemo to moći ostvariti drugom prilikom.

Odgovarajući na zdravicu, kraljica Elizabeta II je rekla, pored ostalog, da joj je veoma drago što je posjetila Crnu Goru čija joj je istorija poznata, kao i hrabrost crnogorskih ljudi u Drugom svjetskom ratu. Ona je takođe izrazila zadovoljstvo što između naroda Jugoslavije i Velike Britanije postoji prijateljstvo i nastojaće da se ono proširi. Na kraju kraljica Elizabeta je zahvalila na toplom dočeku glavnom gradu Crne Gore.

Britanski kraljevski par s pratnjom ispraćen je uz najviše počasti s aerodroma u Golubovcima nešto poslije 17 časova, piše „Pobjeda“ od 22. oktobra 1972. godine.

Poslije veoma prijatnih posjeta Dubrovniku, Titogradu, Đakovu i Zagrebu, Elizabeta II, njen suprug i princeza Ana, otputovali su na Brione, posljednje mjesto svog boravka u Jugoslaviji, gdje je kraljevski par dočekao predsjednik Tito sa suprugom Jovankom Broz.

Naš jedini dvonedjeljni list tada piše da su se vozili i jahtom „Podgorka“ od pulskog do brionskog pristaništa, a da ih je od brionskog gata do vile „Brionka“, gdje su odsjeli, vozio lično Josip Broz Tito, čime je ukazao posebnu počast britanskom kraljevskom paru, navodi Rtcg.

Tito tražio da se pohvataju sve žabe oko Bijelog dvora 

Josip Broz Tito je davne 1972. godine tražio da se pohvataju sve žabe oko Bijelog dvora kako bi britanska kraljica Elizabeta Druga mogla mirno da spava tokom posjete Beogradu.

To je u svojim memoarima objavio profesor Miodrag Todorović sa Univerziteta u Banjaluci, a "Danas" prenio prije 20 godina.

FcJ0EqX0AAmfyk629x900

Arhiva Rtcg-a

Međutim, kako se dalje dodaje, maršal je ovu naredbu ipak izmijenio nakon što je čuo da se kraljica požalila da je taj zvuk smiruje i nedostaje joj.

„Tako je počela operacija hiljade vodozemaca koje su vojnici upravo uklonili“, prenosi "Danas".

Ovaj incident je profesor Todorović opisao u svojim memoarima povodom zlatnog jubileja britanskog suverena pod naslovom “Kraljici nije bilo zabavno”.

„Ovdje je jako lepo ali iznenađena sam da ovdje nema žaba. Odrasla sam slušajući horove žaba i taj zvuk me jako opušta“, rekla je britanska kraljica maršalu Josipu Brozu kako navodi profesor Miodrag Todorović.

Beta/RTCG/N1

Komentari

Komentara: (0)

Novi komentar

Komentari objavljeni na portalu Kodex.me ne odražavaju stav uredništva, kao ni korisnika portala. Stavovi objavljeni u tekstovima pojedinih autora takođe nisu nužno ni stavovi redakcije, tako da ne snosimo odgovornost za štetu nastalu drugom korisniku ili trećoj osobi zbog kršenja ovih Uslova i pravila komentarisanja.

Zabranjeni su: govor mržnje, uvrede na nacionalnoj, rasnoj ili polnoj osnovi i psovke, direktne prijetnje drugim korisnicima, autorima čanka i/ili članovima redakcije, postavljanje sadržaja i linkova pornografskog, uvredljivog sadržaja, oglašavanje i postavljanje linkova čija svrha nije davanje dodatanih informacija vezanih za članak.

Takvi komentari će biti izbrisani čim budu primijećeni.