To je saopšteno na pres konferenciji povodom predstavljanja projekta koji sprovodi nevladina organizacija (NVO) Mladi Romi, u partnerstvu sa Unijom slobodnih sindikata Crne Gore (USSCG), a koji finansira Evropska unija (EU).

Izvršni direktor, NVO Mladi Romi, Samir Jaha, kazao je da će se projekat, čija je implementacija započela 1. maja ove godine i koji će trajati do 31. decembra naredne godine, sprovoditi u sedam crnogorskih opština: Podgorici, Nikšiću, Cetinju, Kotoru, Budvi, Ulcinju i Herceg Novom. 

On je podsjetio da projekat predstavlja nastavak projekta „Jačanje javnog aktivizma Roma – Ujedinjeni možemo više!“ sprovedenog tokom 2016. i 2017. godine, koji je takođe podržala Evropska unija.

„Novi projekat ima za cilj jačanje društvenog aktivizma Roma i pripadnika većinske populacije u Crnoj  Gori, kroz poboljšanje zastupljenosti i pružanje potrebnih znanja i vještina za učešće u procesu donošenja odluka“, naveo je Jaha, prenosi PR Centar.

Samir Jaha, foto: PR Centar

Prema njegovim riječima, projektom će biti ojačan sindikalni angažman zaposlenih Roma i pripadnika većinske populacije kroz nastavak uspostavljanja institucionalnih mehanizama i održivih rješenja za bolju zaštitu prava najugroženije grupe radnika – onih koji rade na održavanju čistoće grada. 

„Projektom će  biti obučeno 25 studenata i studentkinja da učestvuju i efikasno utiču na proces donošenja odluka i javne politike koje se  bave pitanjima Roma, pravima studenata i radnika, kao i ostalim ekonomskim, socijalnim i manjinskim pravima“, kazao je Jaha.

On je pojasnio da će studenti imati priliku da pohađaju četiri treninga na teme demokratije i ljudskih prava, parlamentarnog sistema Crne Gore i javnih politika, odnosa sa javnošću, kao i izvođenja simulacija parlamentarnih debata.

„Takođe, 30 radnika koji rade na održavanju čistoće grada biće obučeno o različitim o licima sindikalnog djelovanja, osnovnim pravima iz radnog odnosa i načinima ostvarivanja zaštite radnih, ekonomskih i socijalnih prava putem ovog mehanizma“, naveo je Jaha. 

On je rekao da će projektom biti organizovano i 14 konsultativnih sastanaka sa radnicima na lokalnom nivou, tokom kojih će oni biti upoznati sa procedurama i mogućnostima sindikalnog djelovanja, kao i razmatrani konkretni problemi sa kojima se susreću u ostvarivanju svojih radnih, ekonomskih i socijalnih prava.

„Projektom će tako biti osnažena sindikalna zaštita u Cetinju i Budvi, dok će tri sindikata biti opremljeni tehničkom opremom koja će olakšati njihov sindikalni rad i djelovanje. Planirano je i osnivanje granskog sindikata radnika komunalnih preduzeća“, istakao je Jaha. 

Mladenka Tešić, foto:AA

Programska menadžerka za ljudska prava i demokratiju u Delegaciji Evropske unije u Crnoj Gori, Mladenka Tešić, ocijenila je da partnerstvo UNSCG i NVO Mladi Romi predstavlja idealan spoj građanskog aktivizma i borbe za prava radnika, jer je, kako je navela, formirano u cilju unaprijeđenja i zaštite socijalnih, ekonomskih i političkih prava Roma u Crnoj Gori kroz jačanje kapaciteta i sindikalno organizovanje.

„Ova saradnja se oslanja na rezultate ostvarene u prethodnom projektu, gdje su na pravi način prepoznati i rješavani problemi radnika zaposlenih u komunalnim preduzećima, jer se suočavaju sa sličnim ili istim problemima, bez obzira da li su Romi ili pripadnici većinske populacije, a to je i pravi pristup u cilju smanjenja etničke distance i veće integracije romske manjine“, istakla je Tešić.

Ona je kazala da će, kao i u prethodnom projektu, biti nastavljeno sa uspostavljanjem kontakta i edukacijom radnika o njihovim pravima u novim opštinama, između ostalog i o, kako je pojasnila, značaju sindikalnog udruživanja, što je prvi i osnovni preduslov da se zaposleni izbore za svoja prava.

„Rad tri sindikata, koja su formirana u prethodnom projektu, već su dovela do značajnih rezultata: omasovljavanja sindikata, uspostavljanja socijalnog dijaloga sa menadžmentom preduzeća, unapređenja zaštite i zdravlja na radu, do prelaska iz nesigurnih u stabilne ugovorne odnose dijela zaposlenih, kao i isplate oko 100 hiljada eura zaostalog iznosa za prekovremeni rad zaposlenih u preduzećima“, navela je Tešić.

Ona je ukazala na dokumente koji se principe kojima se Evropska unija rukovodi u svojim politikama vezano za zaštitu prava Roma.

„Najvažniji je Okvir Evropske unije za nacionalne strategije za integraciju Roma do 2020. godine. Njegov osnovni cilj je da pomogne zemljama članicama i zemljama kandidatima da unaprijede položaj Roma u četiri ključne oblasti: stanovanju, zdravstvenoj zaštiti, obrazovanju i zapošljavanju“, kazala je Tešić. 

Kako je podsjetila, značaj inkluzije Roma i Egipćana u Crnoj Gori se spominje i u izvještaju Evropske komisije za 2018.godinu, gdje se naglašava da su Romi i Egipćani najranjivija i najviše diskriminisana manjina.

„Zapaža se napredak u obrazovanju, uz povećan broj upisane djece u osnovno i predškolsko obrazovanje. Međutim, napori da se veći broj Roma i Egipćana uključi na tržište rada, ne daju zadovoljavajuće rezultate. Pozitivan pomak je i da većina Roma i Egipćana ima pristup zdravstvenoj zaštiti. Ipak, veliki broj pripadnika ove populacije živi u lošim uslovima za stanovanje i vrlo često u nelegalnim objektima“, navela je Tešić.

Srđa Keković, foto:PR Centar

Generalni sekretar USSCG, Srđa Keković, kazao je da će ta asocijacija, u nastavku aktivnosti koje su planirane projektom, nastaviti sa misijom jačanja sindikalnog organizovanja i djelovanja radnika u komunalnim preduzećima u Crnoj Gori kao i, kako je naveo, njihove edukacije kada su u pitanju radna prava i modeli borbe za očuvanje i unapređenje stečenih prava iz rada i po osnovu rada.

„Ovo će biti prilika da kroz 20 mjeseci zajedničkog rada USSCG i partnerske organizacije NVO Mladi Romi nastavimo sa započetim aktivnostima koje će se u prvom redu odnositi na dalje jačanje kapaciteta sindikalnih organizacija koje su u prethodnom periodu formirane u opštinama Nikšić, Herceg Novi i Kotor, i preduzimanje konkretnih aktivnosti na planu realizacije Strateškog plana koji je donijet u prethodnom periodu“, naveo je Keković.

Strateški plan, kako je pojasnio, ima za cilj da unaprijedi položaj zaposlenih u komunalnim preduzećima i stvori ambijent za njihov što dostojniji život i rad.

„Sa druge strane, kroz nastavak projekta, u narednom periodu, imaćemo prilike da se bliže upoznamo sa položajem zaposlenih u opštinama Budva i Cetinje, što će nam otvoriti prostor za njihovo sindikalno osnaživanje, ali i stvaranje platforme da se glas ovih zaposlenih više čuje“, istakao je Keković.

Kada je u pitanju sindikalno osnaživanje, kako je pojasnio, i u nastavku projekta fokus će biti na zaposlenima koji su direktno angažovani na poslovima održavanja čistoće, odnosno na terenskim radnicima.