U izvještaju za 2017, koji hrvatska tajna služba objavljuje četvrti put zaredom, navodi se da su obilježja jugoistočnog susjedstva i dalje slabe institucije, unutrašnja politička previranja, brojna neriješena etnička i nacionalna pitanja, nedovoljan privredni rast i nezaposlenost.

Većina država jugoistočnog susjedstva je, kako se navodi, i dalje bez primjetnog napretka u unutrašnjoj političkoj konsolidaciji.

„Ovaj prostor suočava se sa zastojem u sprovođenju reformi i priključenju evroatlantskim integracijama“, navodi se i dodaje da na primjer prijem Crne Gore u članstvo u NATO-u ipak pokazuje nastavak evroatlantske perspektive za države susjedstva.

SOA dalje konstatuje da su nastavljene pojave da ekstremni pojedinci iskorišćavaju nezadovoljstvo dijela navijačkih grupa stanjem u hrvatskom sportu za izazivanje incidenata i nereda tokom i izvan sportskih takmičenja.

Nastavljena je, tvrde, i pojava da pojedine navijačke grupe srpskih fudbalskih klubova ističu antihrvatska, četnička i velikosrpska obilježja na sportskim takmičenjima, pri čemu u tome, kako navode, učestvuju i pojedinci koji su hrvatski državljani.

„U malom dijelu populacije mlađih pripadnika srpske nacionalnosti primjećeno je odobravanje velikosrpske i četničke ideologije i simbolike, posebno na društvenim mrežama, koje za sada ne predstavljaju prijetnju nacionalnoj sigurnosti, ali dovodi do narušavanja sigurnosne situacije na lokalnom nivou“, navodi SOA.

Iako je evroatlantski uticaj i dalje najveći, navodi se u izvještaju, globalna rivalstva preslikavaju se i na ovom području.

Najočitiji primjer je, ukazuje se, spriječeni pokušaj državnog udara u Crnoj Gori 16. oktobra prošle godine s ciljem destabilizacije te države na dan parlamentarnih izbora, a uoči ulaska Crne Gore u NATO.

Podsjećaju da se u Crnoj Gori za taj pokušaj vodi sudski postupak protiv 14 ruskih, srpskih i crnogorskih državljana.

U izvještaju SOA, objavljenom na sajtu te agencije, stoji da su države jugoistočnog susjedstva suočene i „sa rastom vjerskog i nacionalnog ekstremizma, pri čemu je posebno izraženo jačanje radikalnog islamizma“.

Nastavljena je, tvrde, pojava velikosrpskog ekstremizma, a uz to uočeni su pokušaji kojima se Hrvatska želi prikazati u negativnom svijetlu u međunarodnoj zajednici uz negiranje i pogrešno prikazivanje činjenica u vezi sa Domovinskim ratom i njegovim odbrambenim i oslobodilačkim karakterom.

Pojas nestabilnosti oko Evrope nastavljen je, kažu, generisanjem bezbjednosnih izazova.

Radi se, dodaju, o području koje se proteže Sjevernom Afrikom, Bliskim istokom sve do Srednje Azije, u kojem postoje brojna krizna žarišta.

Iz njih se prema Evropi prelivaju sigurnosni izazovi u vidu masovnih nekontrolisanih migracija, ali i prijetnji u vidu terorizma, ekstremizma, proliferacije oružja za masovno uništavanje i regionalnih oružanih sukoba u Siriji, Iraku, Libiji, Jemenu i Ukrajini.

U isto vrijeme, posledice kriznih žarišta se ogledaju i u porastu organizovanog kriminala i krijumčarenja ljudi, oružja i roba, hibridnog ratovanja i radikalizacije putem društvenih mreža.

Odnosi između Ruske Federacije i zapadnih država, narušeni nakon izbijanja krize u Ukrajini 2013. godine, nisu se značajno poboljšali, a u pojedinim elementima podsjećaju na odnose iz vremena Hladnog rata, stoji u izvještaju i dodaje da se napetosti u odnosima preslikavaju na druga područja, uključujući i hrvatsko okruženje.

U dijelu o odnosu Rusije i NATO-a, hrvatska tajna služba navodi da Rusija nastoji da ograniči dalje širenje i uticaj NATO-a i EU-a prema istoku Evrope i da ojača svoj uticaj prema Evropi.

Napetosti u odnosima, kažu, rezultirali su sankcijama Zapada protiv Rusije i jačanju dimenzije kolektivne vojne odbrane NATO-a.

„Ukrajina je u statusu zamrznutog konflikta, a političko rješenje sukoba još je, uprkos međunarodnim diplomatskim naporima, neizvjesno“, navodi se.

SOA konstatuje da se svijet nalazi i pred izazovom daljnjeg širenja nuklearnog oružja i drugog oružja za masovno uništavanje, što izaziva globalne napetosti i sporove.

Terorizam je i dalje jedna od najznačajnijih prijetnji po sigurnost građana u Evropi.

„Iako teroristički napad na hrvatskom tlu nije vjerovatan, njegova se mogućnost ne može isključiti. U državama hrvatskog jugoistočnog susjedstva, koje imaju brojne radikalne islamističke zajednice, vjerovatnoća napada je umjerena, dok vjerovatnoća terorističkih napada u državama Zapadne Evrope ostaje visoka“, navodi se dalje u, inače, veoma opširnom izvještaju.

Navodi se da u susjednim državama trenutno ima više od 10.000 sledbenika salafizma okupljenih u više desetina tzv. paradžemata i nekoliko enklava.

 

Tanjug/Sputnjik