Dezoksiribonukleinska kisjelina, ili DNK, u ćelijama živih organizama formira duge strukturne lance koji su u nauci poznati kao hromozomi. Svaki taj zapis, koji predstavlja transkripciju predaka u nama, jedinstven je za svaku živu jedinku, iako svaka vrsta ima istu strukturu i broj hromozoma.

Čovjek ima 46 hromozoma odnosno 23 para koji su identični, osim onog čuvenog Y hromozoma koji definiše polnu razliku kod čovjeka. Još u osnovnoj školi se uči da posljednji par hromozoma kod dječaka nosi oznaku XY, dok je kod djevojčica taj par isti, XX.

Prema posljednjim istraživanjima čovjekovi hromozomi u sebi sadrže 25 hiljada gena.

Gen je fizička i funkcionalna jedinica nasleđivanja, koja prenosi naslednu poruku iz generacije u generaciju, a čini ga cjeloviti dio DNK potreban za sintezu jednog proteina ili jednog molekula RNK. Geni su nanizani duž hromozoma. Gen za određeno svojstvo uvijek se nalazi na istom mjestu na hromozomu koje se naziva genski lokus.

Genocid. U politici je to naziv za istrjebljenje određene populacije sa određenog prostora, koja baštini zajedničko iskustvo i trajanje koje ne nailazi na odobravanje onih koji genocid sprovode. Genocid je dakle istrijebljenje gena.

Međutim, nauka je dokazala da je 99,8 procenata gena zajedničko svim ljudima. Tek taj ostatak se razlikuje od čovjeka do čovjeka. A genocid je uvijek vezan za narode. Pripadnici jednog naroda sa druge strane često nemaju zajednički genetski kod. Narodi i nacije nastaju nekim drugim procesima a ne biološkim.

Geni bi u političkom smislu imali značenje zajedničkog pamćenja određene grupe ljudi. A genocidi se nikada ne događaju zbog nečijeg pamćenja. I naša iskustva u proteklom građanskom ratu to govore. Odavno smo mi Evropa. Kao što je Hitler nad Jevrejima sprovodio genocid tokom drugog Svjetskog rata tako smo i mi na Balkanu to isto radili jedni drugima.

A nauka je dokazala da smo genetski vrlo bliski a da su recimo Turcima mnogo bliži Srbi i Crnogorci nego Bošnjaci. Tako tvrde genetska mapiranja. Ostalo je politika.

Geni dakle kriju naše pretke. Kriju njihove vrline i mane. Sa druge strane nije važan broj gena već kako ih priroda koristi.  Mutacije, odnosno promjena prirodne strukture gena, dovode do velikog broja bolesti. Recimo, prepoznate mutacije gena na prvom hromozomu čovjeka, koji je ujedno i najveći i broji oko 4220 gena, uzročnik su 890 poznatih bolesti, među kojima su i Alchajmerova bolest, šizofrenija, rak dojke, rak debelog crijeva…

Nauka je stvorila testove koji služe otkrivanju takvih mutacija. Nauka je u stanju da i prije našeg rođenja kaže da li nas je takva mutacija zadesila. Nauka je na kraju krajeva u stanju i da nam sa stoprocentnom sigurnošću utvrdi oca. Majka je prirodi, pa tako i ljudima, nesumnjiva.

U Crnoj Gori postoji par zdravstvenih klinika koje rade DNK testove očinstva. Prema njihovim podacima od testiranih, svaki peti nije otac. A to je evropski prosjek. Mada smo mi, što se tiče genetike, odavno Evropa. Prosječan Crnogorac, kada mu se pomene DNK analiza, prvo pomisli na to čije je dijete. Rijetko kad pomisli na bilo šta drugo.